Thuế khoán sẽ bị bãi bỏ từ năm 2026. Hộ kinh doanh nên chọn chuyển sang hình thức kê khai thuế hay thành lập doanh nghiệp? So sánh chi tiết ưu nhược điểm trong bài viết.
1. Vì sao hộ kinh doanh phải chọn lại hình thức hoạt động?
Theo Nghị quyết 198/NQ-CP năm 2025 của Chính phủ, hình thức thuế khoán sẽ bị bãi bỏ từ ngày 01/01/2026.. Điều này buộc hộ kinh doanh hiện tại phải lựa chọn một trong hai hình thức mới:
Tiếp tục là hộ kinh doanh nhưng chuyển sang tự kê khai – tự nộp thuế theo doanh thu thực tế.
Chuyển đổi thành doanh nghiệp (doanh nghiệp tư nhân hoặc công ty TNHH 1 thành viên).
Việc chọn phương án phù hợp ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí, thủ tục thuế, khả năng mở rộng kinh doanh và rủi ro pháp lý.
2. So sánh hộ kinh doanh kê khai và doanh nghiệp
| Tiêu chí | Hộ kinh doanh kê khai | Doanh nghiệp |
|---|---|---|
| Tư cách pháp nhân | Không có | Có |
| Chế độ kế toán | Đơn giản hơn, không bắt buộc chuẩn mực kế toán | Bắt buộc lập sổ sách kế toán, báo cáo tài chính |
| Thuế phải nộp | Tính % trên doanh thu, không được trừ chi phí | Tính theo lãi (doanh thu – chi phí) |
| Hóa đơn, chứng từ | Dùng hóa đơn điện tử tự in, kê khai thủ công được | Bắt buộc dùng hóa đơn, kê khai định kỳ điện tử |
| Chi phí kế toán | Thấp (tự làm hoặc thuê dịch vụ đơn giản) | Cao hơn do cần kế toán chuyên nghiệp |
| Khả năng phát triển | Hạn chế (không được góp vốn, không phát hành HĐ) | Linh hoạt, dễ mở rộng, tăng vốn, gọi đầu tư |
| Trách nhiệm pháp lý | Vô hạn (chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản) | Hữu hạn trong phạm vi vốn góp |
| Thủ tục thành lập | Nhanh, ít hồ sơ | Nhiều thủ tục hơn, cần đăng ký với Sở KHĐT |
3. Khi nào nên chọn tiếp tục là hộ kinh doanh kê khai?
Chọn tiếp tục là hộ kinh doanh kê khai nếu bạn:
Có quy mô nhỏ, ít nhân công, không phát sinh chi phí đầu tư lớn.
Không có nhu cầu phát triển mở rộng hoặc gọi vốn từ đối tác.
Muốn giữ thủ tục đơn giản, ít giấy tờ, dễ quản lý dòng tiền.
Muốn tránh các chi phí cố định cao như kế toán doanh nghiệp, bảo hiểm xã hội, kiểm toán.
Lưu ý: Tuy hình thức đơn giản hơn doanh nghiệp, nhưng hộ kê khai vẫn phải sử dụng phần mềm hóa đơn, kê khai định kỳ, và chịu trách nhiệm kê khai đúng doanh thu.
4. Khi nào nên chuyển sang doanh nghiệp?
Chọn chuyển đổi thành doanh nghiệp nếu bạn:
Muốn phát triển kinh doanh lâu dài, mở rộng chi nhánh, tuyển nhiều nhân sự.
Có kế hoạch hợp tác, huy động vốn hoặc ký hợp đồng lớn.
Cần tính thuế theo lãi thực tế, để khấu trừ chi phí hợp lý.
Muốn tách biệt tài sản cá nhân và tài sản kinh doanh, giảm rủi ro pháp lý.
Ví dụ: Các hộ kinh doanh bán hàng online doanh thu lớn, livestream chuyên nghiệp, hoặc kinh doanh ngành nghề có điều kiện (spa, trung tâm đào tạo…) nên xem xét chuyển sang công ty để hợp thức hóa hoạt động.
Xem thêm: Tóm tắt nội dung Nghị quyết 198/NQ-CP năm 2025 mới nhất
5. Cần chuẩn bị gì khi chuyển đổi?
Đối với hộ kê khai:
Đăng ký lại thông tin tại Chi cục Thuế.
Mua phần mềm hóa đơn điện tử.
Biết cách lập và nộp tờ khai thuế hàng tháng/quý.
Có thể cần thuê dịch vụ kế toán hỗ trợ nếu không rành thủ tục.
Đối với doanh nghiệp:
Thành lập qua Sở Kế hoạch và Đầu tư (thường trong 3–5 ngày làm việc).
Mở tài khoản ngân hàng, mua chữ ký số, hóa đơn điện tử.
Thuê kế toán chuyên nghiệp hoặc dịch vụ kế toán trọn gói.
6. Lời khuyên từ chuyên gia kế toán
“Nếu doanh thu của bạn trên 300 triệu đồng/năm và có chi phí vận hành đáng kể, bạn nên chuyển sang doanh nghiệp để được khấu trừ chi phí, giảm gánh nặng thuế.
Nếu bạn chỉ bán hàng nhỏ lẻ, không muốn đầu tư công nghệ hay thuê kế toán, hãy giữ lại hình thức hộ kê khai, nhưng cần học cách kê khai đúng – đủ – kịp thời để tránh bị xử phạt.”
– Chuyên gia tư vấn thuế tại Kế Toán Bách Khoa
7. Kết luận: Chọn mô hình phù hợp để chủ động thích nghi
Việc bãi bỏ thuế khoán từ 2026 là tất yếu trong xu hướng minh bạch hóa tài chính. Tuy nhiên, chọn hình thức phù hợp (hộ kê khai hay doanh nghiệp) cần căn cứ vào:
✅ Doanh thu và lợi nhuận
✅ Mục tiêu phát triển
✅ Năng lực quản lý và chi phí vận hành
✅ Mức độ rủi ro bạn có thể chấp nhận
Nếu không chắc chắn nên chọn hướng đi nào, hãy tham khảo ý kiến từ các đơn vị tư vấn thuế chuyên nghiệp để được hỗ trợ tối ưu.
DỊCH VỤ KẾ TOÁN THUẾ TRỌN GÓI CÙNG BÁCH KHOA
Đồng hành cùng hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi sang mô hình kê khai hoặc doanh nghiệp:
📍 Văn phòng: Tòa nhà Sông Đà 9 – số 2 Nguyễn Hoàng, Mỹ Đình 2, Nam Từ Liêm, Hà Nội
☎ Hotline: 094.859.3663
💬 Zalo: Dịch vụ tư vấn thuế Bách Khoa trên Zalo
🌐 Website: https://ketoanbachkhoa.vn
🔐 Pass giải nén: 0948593663
Bài viết liên quan: