Bộ Tài chính đề xuất áp dụng thuế suất 17% cho hộ kinh doanh từ năm 2026 thay cho thuế khoán. Liệu chính sách này có khả thi, hộ kinh doanh nhỏ có gặp áp lực? Cùng Bách Khoa phân tích chi tiết.
Thuế suất 17% với hộ kinh doanh từ 2026: Liệu có hợp lý?
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến cho dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), trong đó nêu rõ: từ ngày 1/1/2026, hình thức thuế khoán sẽ bị xóa bỏ. Thay vào đó, cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu vượt ngưỡng quy định sẽ nộp thuế theo cách tính mới, tương tự doanh nghiệp.
Cụ thể:
Thu nhập tính thuế = Doanh thu – Chi phí hợp lý
Thuế suất áp dụng: 17%
Mức thuế này tương đương với doanh nghiệp có doanh thu từ 3 – 50 tỷ đồng/năm theo Luật Thuế TNDN hiện hành. Đây được coi là bước tiến quan trọng trong việc minh bạch hóa nghĩa vụ thuế. Tuy nhiên, tính khả thi của đề xuất vẫn còn nhiều tranh luận.
Hộ kinh doanh lo lắng trước gánh nặng thuế
Thực tế, nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ chưa quen với việc lưu giữ hóa đơn, chứng từ chi phí. Bà Thu Hương, chủ cửa hàng tạp hóa ở Hà Nội, chia sẻ:
“Nếu áp dụng mức thuế 17% thì quá cao với hộ nhỏ. Nhiều khoản chi như thuê nhân công bốc vác, vận chuyển hàng hóa không có hóa đơn VAT. Nếu không chứng minh được chi phí, thu nhập tính thuế sẽ bị đội lên, thậm chí còn nặng hơn cách tính khoán hiện nay.”
Điều này cho thấy, nếu áp dụng đồng loạt, hộ kinh doanh nhỏ lẻ sẽ chịu áp lực rất lớn.
Góc nhìn chuyên gia: Thuế suất 17% phù hợp với doanh nghiệp hơn
Theo bà Lê Thị Thủy – CEO Công ty Tư vấn Bách Khoa, phương pháp mới về bản chất là thuế thu nhập doanh nghiệp. Doanh nghiệp có hệ thống kế toán, hóa đơn chứng từ đầy đủ thì dễ áp dụng. Nhưng hộ kinh doanh lại thiếu tư cách pháp lý, không đủ chứng từ cho nhiều khoản chi.
Bà Thủy nhấn mạnh:
Thuế suất 17% chỉ phù hợp với hộ kinh doanh lớn, đủ điều kiện chuyển đổi thành doanh nghiệp.
Với hộ nhỏ lẻ, cần có phương pháp tính đơn giản hơn, để tránh gây áp lực thủ tục.
Đề xuất: Phân loại hộ kinh doanh để áp dụng linh hoạt
Ngoài ra, Ms. Thủy cho rằng nên phân loại hộ kinh doanh theo doanh thu và lĩnh vực:
Nhóm 1 – Hộ kinh doanh nhỏ (doanh thu < 1 tỷ đồng/năm):
Được miễn thuế, không bắt buộc hóa đơn điện tử.Nhóm 2 – Hộ kinh doanh trung bình:
Nộp thuế trực tiếp trên doanh thu (doanh thu × tỷ lệ). Sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền.Nhóm 3 – Hộ kinh doanh lớn:
Áp dụng công thức thu nhập tính thuế × 17%, đồng thời khuyến khích chuyển đổi thành doanh nghiệp.
Theo đó, cách phân loại này vừa đảm bảo ngân sách nhà nước thu đúng, thu đủ, vừa giảm áp lực tuân thủ với hộ kinh doanh nhỏ.
So sánh: Thuế khoán hiện hành và thuế suất 17%
| Tiêu chí | Thuế khoán (hiện hành) | Phương pháp mới (dự thảo) |
|---|---|---|
| Cách tính | Doanh thu × tỷ lệ (%) | (Doanh thu – Chi phí hợp lý) × 17% |
| Hóa đơn, chứng từ | Không bắt buộc đầy đủ | Bắt buộc lưu giữ chứng từ chi phí |
| Tính công bằng | Lãi ít nộp nhiều, lỗ vẫn nộp | Phản ánh sát lợi nhuận thực tế |
| Đối tượng phù hợp | Hộ kinh doanh nhỏ, đơn giản | Doanh nghiệp và hộ kinh doanh quy mô lớn |
Kết luận
Đề xuất áp dụng thuế suất 17% với hộ kinh doanh từ năm 2026 là xu hướng tất yếu để xóa bỏ thuế khoán và minh bạch nghĩa vụ thuế. Tuy nhiên, để chính sách thực sự khả thi, cần phân loại hộ kinh doanh theo doanh thu và lĩnh vực, nhằm giảm gánh nặng cho hộ nhỏ lẻ, đồng thời khuyến khích hộ lớn chuyển đổi lên doanh nghiệp.
DỊCH VỤ KẾ TOÁN THUẾ TRỌN GÓI CÙNG BÁCH KHOA
📍 VPGD: Tòa nhà Sông Đà 9 – số 2 Nguyễn Hoàng, Mỹ Đình 2, Nam Từ Liêm, Hà Nội
☎️ Hotline: 094.859.3663
💬 Zalo: Dịch vụ tư vấn thuế Bách Khoa trên Zalo
🌐 Website:Kế toán Bách Khoa | Dịch vụ kế toán thuế | Thành lập công ty
🔑 Pass giải nén: 0948593663
Lỗi: Không tìm thấy biểu mẫu liên hệ.
Bài viết liên quan: